Το Φοινικικό Σχέδιο

May 30

**★★½☆☆☆**
**(The Phoenician Scheme, ΗΠΑ, Γερμανία, 2025, 105’)**
**Σκηνοθεσία: Γουές Αντερσον**
**Ηθοποιοί: Μπενίσιο ντελ Τόρο, Μία Θρίπλτον, Μάικλ Σέρα, Ριζ Αχμεντ, Τομ Χανκς**

Το καινούργιο φιλμ του ταλαντούχου Γουές Αντερσον («Grand Budapest Hotel», 2014, 99’) διαδραματίζεται το 1950 και περιστρέφεται γύρω από την ιστορία μιας οικογενειακής αυτοκρατορίας. Ο Ζα-ζα Κόρντα (Μπενίσιο ντελ Τόρο), αινιγματικός βιομήχανος και ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Ευρώπης, επιβιώνει από την έκτη απόπειρα δολοφονίας εναντίον του – ακόμα ένα παρ’ ολίγον αεροπορικό δυστύχημα. Το Φοινικικό Σχέδιο Υποδομής που ετοιμάζει εδώ και μια δεκαετία, με σκοπό την εκμετάλλευση μιας ξεχασμένης γεωγραφικά και πολιτικά περιοχής, φτάνει στο αποκορύφωμά του. Κι εκείνος, στο ζενίθ του ρίσκου, αποφασίζει να προετοιμάσει τη διάδοχό του: την 20χρονη κόρη του Λίζελ, μια αποξενωμένη καλόγρια με σκοτεινό παρελθόν.

Εικαστικά άψογο, γεγονός μάλλον αναμενόμενο όταν μιλάμε για μια ταινία του Γουές Αντερσον, το «Φοινικικό Σχέδιο» μοιάζει με ταινία αντιγραφή-επικόλληση των προηγούμενων έργων του, χωρίς καμία σεναριακή πυξίδα, με χαρακτήρες που είναι σχηματικοί και χωρίς βάθος. Ενίοτε αστεία, χωρίς όμως κάποια κωμική πρωτοτυπία, είναι μια ταινία που, αν τη «γδύσεις» από την υπέροχη αισθητική της, μοιάζει περισσότερο με συρραφή κωμικών καταστάσεων και διαλόγων που εύκολα συναντάς σε μια mainstream αμερικανική κωμωδία με διάσημους πρωταγωνιστές. Η αισθητική επανάληψη του Αντερσον δεν σε εντυπωσιάζει πια, καθώς περιμένεις τι θα δεις.

Τα κάδρα του, οι μηχανικές ερμηνείες, τα παστέλ χρώματά του, ύστερα από τόσες επαναλήψεις, δεν μοιάζουν ευφάνταστα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα, όμως, δεν είναι η αισθητική του λούπα αλλά ότι αφηγηματικά δεν έχει τίποτα καινούργιο να πει. Η όποια προσπάθεια για πολιτικό ή υπαρξιακό σχόλιο –για τον πλούτο, την οικογένεια, την εξουσία– μένει επιφανειακή και μοιάζει να θέλει να την αποφύγει και ο ίδιος ο δημιουργός, επικεντρώνοντας το βλέμμα του θεατή στο εικαστικό μέρος, που περισσότερο πια λειτουργεί ως ένα trademark του σκηνοθέτη παρά ως μια καλλιτεχνική επιλογή.

Οι ταινίες που δημιουργεί μοιάζουν σαν να είναι καταδικασμένες να έχουν την ίδια εικόνα, τα ίδια πλάνα, τους ίδιους σουρεαλιστικούς χαρακτήρες, σαν ένα εργοστάσιο που παράγει το ίδιο προϊόν ξανά και ξανά.

*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (29-05-2025)